Me, Myself And New York

Het is een mooie dag geweest. Na een lange stadswandeling loop ik weer terug naar huis. Inmiddels is het donker geworden en loop ik in het schemerige licht van de straatlantaarns. Het is niet alleen donker maar ook een stuk kouder nu de zon zijn ronde heeft gedaan en weer is verdwenen. Ik rits mijn jas een stukje verder dicht en trek mijn handschoenen aan. Ik kom tot de ontdekking dat ik wolkjes kan blazen. Het is winter.

Ongeveer drie blokken van mijn huis passeer ik een kerk. Het blijft een gek gezicht in het New Yorkse straatbeeld. Je kan zomaar een typische stadswijk inlopen en ineens een kerk tegenkomen, ingesloten door hoge kantoorgebouwen en chique woonappartementen. In Nederland lijken kerken altijd reusachtig groot, hier zijn het schattige kleine gebouwen tussen de vierkante torens. Een historisch pand omarmt door het moderne New York. Terwijl ik langs de kerk loop, vraag ik me af of kerken in New York ook 24 uur open zijn net als de supermarkten, drogisterijen en eetcafés. Ik blijf even staan en kijk omhoog. Bovenaan de trap, bij de grote houten kerkdeur ligt een lange bruine doos. Zo eentje waar ooit een computer of een stoel in heeft gezeten. Ik weet niet precies waarom maar ik blijf er minutenlang naar kijken. Kent u dat gevoel, dat u ergens voorbij loopt en in een flits iets denkt waar te nemen, dan toch even terugloopt om te kijken wat u nu precies zag? Zo sta ik daar, mijn blik wordt als vanzelf naar de kartonnen doos bovenaan de trap gezogen. Het besef waarom, komt pas later. Er steken twee voeten uit. Then it hits me: daar ligt een mens.

Natuurlijk word je er dagelijks mee geconfronteerd, met de daklozen in deze stad. Je komt ze overal tegen, lopend met een karretje vol met oude troep, snuffelend door het vuilnis en bedelend voor geld. In de metro hoor ik elke dag wel een zielig verhaal: “Listen up guys, my name is Jack and I’m homeless. I lost my job and my home and I’m trying to get back on track. If you could spare some change… god bless you all.” Zelfs de LP waarschuwt ervoor, zeg gerust nee en laat u geen schuldgevoel aanpraten. Dit zijn professionele bedelaars. Ikzelf zit al op het punt dat ik me eraan begin te ergeren: Oh, daar heb je er weer zo eentje. Er is altijd wel een moeder ziek of een kind dat eten nodig heeft. Vaak kijk ik niet eens meer op.

Maar hier, op deze koude winteravond, onderaan de trappen van de kerk, kan ik mijn blik niet meer afwenden: het zijn echte mensen, mensen die nergens heen kunnen, die kou lijden net als u en ik, mensen die moederziel alleen zijn. Die doos, waar moet die tegen beschermen? De kou, het geluid van de straat? Of tegen de veroordelende blikken van voorbijgangers?
Natuurlijk ben ik in Nederland ook wel eens daklozen tegengekomen. Maar toch is dat moeilijk te vergelijken met wat ik hier de afgelopen weken heb gezien en meegemaakt. In Nederland kampen veel daklozen met verslavingsproblemen en is dat de reden dat ze op straat zijn geraakt. In Nederland is er voldoende opvang en zijn er voldoende instanties die je er weer bovenop willen helpen. In Nederland heb je recht op (een zin die wij Nederlanders graag gebruiken en waarvan we ons niet beseffen dat het geen recht, maar een voorrecht betreft) een uitkering, een sociale huurwoning en zorg.
Hier kun je het ene moment je leven op orde hebben, een goede baan, een mooi huis en misschien zelfs een vrouw en kinderen. Het volgende moment ben je alles kwijt en steekt de maatschappij een middelvinger naar je op. In totaal leven op dit moment meer dan 55.000 daklozen (!) in New York City. Ter vergelijking, in Amsterdam zijn het er nog geen 500. Van deze groep vindt slechts 51.000 daklozen een shelter waar ze kunnen slapen. Een aantal duizend daklozen slaapt dus buiten, verspreid over de straten van New York.
Nu kunt u denken, grote stad, meer daklozen, so what? Maar wist u dat het niet alleen om mannen, zelfs niet alleen om vrouwen gaat? Hier slapen hele families ’s winters in de kou. In totaal leven er ongeveer 20.000 kinderen op straat! Een getal dat mij koude rillingen geeft en tranen in mijn ogen doet springen. Hoe kan het dat we deze mensen zo laten leven? Zou u uw kinderen, neefjes, nichtjes, broertjes, zusjes buiten in een doos kunnen laten slapen?

Het is dat moment, dat ik weet waar ik me voor wil inzetten zo lang ik het voorrecht heb om in deze stad te wonen. Dit is een issue dat me aan het hart gaat. Sinds een maand ben ik vrijwilliger voor New York Cares, een organisatie die honderden verschillende projecten per jaar uitvoert. Zij bieden hulp waar nodig, of het nou om ouderen, om dieren of om daklozen gaat. Ik reik nu al weken eten uit aan de families die door de storm Sandy zijn getroffen en daardoor ver onder de armoedegrens leven. Ik lees boeken voor aan kinderen uit homeless shelters, zodat zij ook plezier krijgen in lezen en schrijven. Want als je niet kan lezen en schrijven, kun je ook nooit vooruit komen. Ik serveer ontbijt in een van de vele kerken die honderden daklozen in de stad van eten voorziet.

Het is dankbaar werk. Tijdens het ontbijt in St. Peters Church denk ik zelfs even Jack terug te zien. Ik schenk koffie voor hem in. Hij vraagt: “Where are you from?” “From Amsterdam.” De mannen aan de tafel beginnen te oeh-en en te ah-en. “That’s where all the pretty girls are from”, flirt hij met me. De rest van de tafel lacht en fluit. “Well, I can’t argue with that.” Ik geef hem een knipoog. Niet omdat ik me aangetrokken voel tot ongedouchte, ongeschoren, stinkende mannen zonder tanden en met vlekken in hun kleren en stukjes in hun haar, maar omdat Jack hier even geen dakloze hoeft te zijn. Heel even is hij een gewone man die flirt met meisjes en stoere praatjes heeft.

Ik kijk nog eenmaal naar de doos. Hoewel ik natuurlijk altijd rationeel wel heb begrepen wat het betekent om dakloos te zijn, lijk ik het nu pas echt te voelen. Het raakt me diep. Er ligt een mens. Ik slik even moeilijk en loop dan door met een ongemakkelijk gevoel, op weg naar mijn warme huis. De doos heeft zijn werk gedaan, het heeft zijn bewoner beschermd tegen de schaamte en de vernedering.

Oh jongens, wat heb ik gedaan. Ik heb me per ongeluk opgegeven voor een halve marathon, dat is 21 km(!) hardlopen, binnen twee maanden al, hier in New York. Naja, per ongeluk, ergens in mn hoofd dacht ik: als ik één rondje Central Park kan rennen (dat is 10km) waarom zou ik dan niet ook twee rondjes kunnen rennen.. Ahhhhhh.. what was I thinking?! Help..

PS Waarschijnlijk wel een goede manier om al die New York cheesecake er weer af te trainen (ik probeer positief te blijven denken)

Wij Nederlanders klagen nogal graag. Begrijp me niet verkeerd, ik ben er zelf ook zo één en ik kan ook best genieten van een potje klagen. De NS rijdt nooit op tijd, onze regering maakt eigenlijk altijd de verkeerde beslissing en UPC behandelt zijn klanten slecht. Vanaf nu klaag ik nooit meer over de UPC. Als je je eenmaal hebt begeven in de wereld van Verizon (de Amerikaanse UPC) dan begin je zelfs te verlangen naar Nederlandse wachtmuziekjes en een rustgevende stem die zegt: Er zijn nog maar vier wachtende voor u.

Als je internet het niet doet, maar je krijgt toch een rekening thuisgestuurd, dan bel je natuurlijk met de klantenservice. Het keuzemenu van Verizon lijkt niet al te ingewikkeld. Er zijn slechts vier opties.. en dan nog eens vier en dan nog eens vier. En dan denk je er eindelijk doorheen te zijn, krijg je alsnog geen medewerker te spreken. Dat weten ze namelijk zeker nog een halfuur te vermijden. Wel krijg je een geautomatiseerde vrouwenstem die je verder gaat helpen en waar je hele gesprekken mee kunt voeren. Op zich een knap staaltje hedendaagse technologie dat we in Nederland nog niet kennen. Je stelt je vraag in maximaal één zin (mijn internet doet het niet) en dan weet de vrouw precies wat je probleem is. En ze geeft je vervolgens verschillende adviezen. Helaas zijn de adviezen meestal niet op jou van toepassing en kan de communicatie daarom een tikkeltje stroef verlopen. Na een half uur aan de lijn te hebben gehangen met de computermevrouw, ziet het gesprek er ongeveer zo uit:

• Vrouw: Your internet isn’t working? Just answer Yes or No.
• Ik: No
• Vrouw: Your answer is No. According to your file you didn’t register yet.
• Ik: Heel fijn maar dat is niet het probleem.
• Vrouw: Do you want to register now? Just answer Yes or No.
• Ik: No.
• Vrouw: Your answer is Yes. Can you state your full name please?
• Ik: Noooooo. I don’t want to register.
• Vrouw: I’m sorry, I didn’t get your answer. Could you state your full name please?
• Ik: Noooooooooooooooooooo.
• Vrouw: I’m sorry, I didn’t get your answer. Would you like to talk to one of our agents? Just answer Yes or No.
• Ik: Yes!!!!
• Vrouw: I didn’t hear an answer. Would you like to register? Just answer Yes or No.
• Ik: IK WIL NIET “REGISTER”. JE LUISTERT NIET. NO NO NO NO.  IK WIL NU IEMAND AAN DE LIJN MET WIE IK KAN PRATEN!

Ik kan het niet geloven, ik sta gewoon te schreeuwen tegen een computer geautomatiseerde stem. Ik lijk wel gek geworden. En terwijl zei zegt: “Please hold, I’ll connect you to the main menu” en de opties 1 t/m 4 opnieuw voor me worden afgespeeld, druk ik als een bezetene gefrustreerd elk mogelijke toets in op mijn telefoon. Argh!

Gelukkig, de 0 doet wonderen en ik word doorverbonden met een real life agent. Daar is hij dan, het wachtmuziekje en dé vrouwenstem die me vertelt dat het druk is en dat ik moet wachten tot er een agent beschikbaar is. Ze kan me ondertussen helpen met mijn registratie. Wil ik dat? Ik voel een lichte hoofdpijn opkomen. Als ik eindelijk een agent te pakken heb, begin ik opgelucht mijn verhaal af te ratelen. Internet doet het niet, maar ik heb wel een rekening gekregen, modem aangesloten etc. etc. Zegt de agent: “Hold on miss. So you’re not calling about your phone?” “Euhm no, I’m calling about my internet.” De agent: “Oh. I’m sorry. That’s a different division. Please wait a moment while I connect you to the right division.” “Nee wacht..” En daar is die weer, het wachtmuziekje terwijl ik word doorverbonden. Mijn hoofdpijn begint nu serieuze vormen aan te nemen.

Het heeft me uiteindelijk anderhalf uur van mijn tijd, vier verschillende afdelingen (phone, internet, billing en weer internet, maar wacht, daar kom ik toch net vandaan?) en mogelijk mijn mentale gezondheid gekost, maar dan is het eindelijk opgelost. Om er een week later achter te komen dat ik nu wel internet krijg, maar ook een rekening voor de telefoon die ik helemaal niet heb. Dit was dan ook slechts de eerste van een hele reeks telefoontjes. Zoals u kunt begrijpen, ben ik diezelfde week nog overgestapt naar een andere maatschappij. Eentje die klantenservice biedt via online chat. Halleluja!

New Yorkers are funny, op een positieve manier uiteraard! Als nuchtere Hollander kijk ik soms mijn ogen uit. Kende u deze al?

Soja kaarsen. Ik had er nog nooit van gehoord tot ik in een woonwinkel sta en een vrouw naast mij aan een werknemer vraagt: “Heeft u ook soja kaarsen?” Ik trek een wenkbrauw op en kijk haar verbaasd aan. Mijn verbazing wordt nog groter als de jongen antwoordt: “Maar natuurlijk. In deze hoek.” De vrouw: “Ik heb nog geen tijd gehad om te googlen wat de voordelen van deze kaarsen zijn. Kunt u mij er misschien wat meer over vertellen?” De jongen haalt verontschuldigend zijn schouders op en zegt: “Sorry, ik gebruik alleen normale kaarsen.” De vrouw kijkt hem afkeurend aan en zegt met scherpe stem: “So you like toxic wax?!” Mijn mond is inmiddels opengevallen. Toxic dus. Een romantisch diner bij kaarslicht zal nooit meer hetzelfde zijn.

Of dan deze. New Yorkers zijn health freaks. Je ziet ook weinig dikke New Yorkers in het straatbeeld. Hardlopen is volkssport nummer 1. Er bestaan hele winkelketens die hierop inspelen zoals de Vitamineshop. Deze winkel is geheel gericht op de verkoop van vitamines en andere gezondheidsproducten. En dan de reclame in de subway, die vertelt precies hoever je moet lopen om weer op gewicht te komen: één glas cola staat gelijk aan een wandeling van Union Square tot Brooklyn.

Honden lijken op hun baasjes, zeggen ze wel eens. Dat is in New York in ieder geval een feit. Hier hebben ze namelijk.. de doggy gym! Je kunt je hond afzetten bij de gym, waar hij in een grote zaal met allemaal andere honden kan rondrennen, spelen en ravotten. Hij komt geknipt, geschoren en getraind weer naar buiten. Een totale workout doggy style.

En als het hondje klaar is, mag hij zijn mooie pakje weer aan. Zijn pakje, zult u nu misschien denken? Als een collega u vertelt dat ze dit weekend een nieuwe Burberry outfit heeft gekocht voor haar hond, dan is de kans groot dat u even gniffelt of een wenkbrauw optrekt. Omdat u het zielig vindt, omdat het absurd is of omdat u denkt dat ze een grapje maakt. Wij Nederlanders zijn hier waarschijnlijk te nuchter voor en kennen zulke taferelen alleen uit de PC Hooftstraat. Zelden heb ik een Nederlander op de maandagochtend horen vragen: “Oja, en welke kleur is het geworden?” Bij deze een waarschuwing: don’t joke about it! Het kleden van honden is hier een serieuze zaak en hondenoutfits zijn hip en modern en horen bij het dagelijkse straatbeeld. U moet de hond zien als matching accessoire. Draagt mijn buurvrouw zwart, dan draagt haar hondje dat ook. Gaat zij in roze gekleed, dan kleurt haar hondje eveneens roze. Helaas voor het hondje heb ik mijn buurvrouw nog nooit naakt de straat op zien gaan. Wellicht is dat volgend jaar hip.

In mijn tijd bij ABN AMRO heb ik natuurlijk geleerd hoe een goede bank eruit zou moeten zien, hoe we veilig met klantgegevens omgaan en hoe we klantgericht te werk willen gaan. En dus kijk ik hier in Amerika mijn ogen uit! Bankiers onder ons, houd u vast, deze blog kan schokkend materiaal bevatten.

Hier gaat alles anders. Ik loop rustig door een winkelstraat te bedenken wat ik die dag ga eten als ik een bankkantoor passeer. Zo eentje met grote etalageruiten waar je heerlijk ongegeneerd naar binnen kan staren. En niet alleen dat, maar ook heerlijk ongegeneerd mee kan staren op de computerschermen van de medewerkers, die zitten namelijk met hun rug naar het raam. Bent u net een kredietaanvraagje aan het doen? Geen probleem, ik kijk als toevallige voorbijganger wel even mee hoe uw huidige financiën ervoor staan. Nu weet ik dat wij Nederlanders nogal gesloten zijn als het gaat om praten over geldzaken (“nee, ik ga niet vertellen hoeveel ik verdien”) maar om mijn privé gegevens nu meteen letterlijk op straat te gooien, gaat me toch ook wat ver.

Als kersverse New Yorker heb ik natuurlijk zelf ook een rekening geopend. Daarmee ben ik officieel teruggeslingerd naar prehistorische tijden: de tijd voordat internetbankieren is uitgevonden. Hier betalen we immers alles nog met.. cheque! Moet ik de huur betalen, gaat dat met cheque. Leen ik wat geld van u, sorry dan kan ik het niet meteen naar je overmaken met mijn handige online bankieren app, maar ik schrijf je wel even een cheque uit, die je dan zelf even naar je bank moet brengen, om daarna een paar dagen te wachten totdat hij gecleared (gecontroleerd) is, wat natuurlijk wel eens in het systeem mis kan gaan omdat er een handtekening ontbreekt of omdat de cijfers niet duidelijk leesbaar zijn, waarna je de cheque netjes weer thuisgestuurd krijgt met de vraag of je de cheque nogmaals naar de bank wil brengen, waar hij weer door het systeem gaat, en dan tadaaa.. heb je twee weken later je geld terug. Dit is mij overigens echt overkomen.

Gelukkig hebben ze hier ook credit cards en debit cards. Ik gebruik een debit card, het meest vergelijkbaar met onze pinpas. Betaal je met je debitcard, dan wordt het geld direct van je rekening afgeschreven. De kaart heeft ook een pincode, al hoef je die niet altijd te gebruiken want meestal hoef je net als bij een creditcard slechts een handtekening te zetten (of dat niet eens). Met je debitcard kan je gelukkig wel een online account aanmaken waar je de rekeninggegevens kan bekijken. Vertrouwd als ik daarmee ben, maak ik natuurlijk meteen zo’n account aan.

Vraag 1: Vul uw debitcard nummer in.

Vraag 2: Vul uw pincode in.

Euhm, pincode? De bank vraagt toch nooit om mijn pincode?? Vertwijfeld kijk ik om me heen, hangen er ergens camera’s, is dit een test van mijn oude werkgever of een grap van mijn oude collega’s om te kijken of ik erin trap? Eerst even googlen dan maar. Niks te vinden, hier promoten ze blijkbaar niet dat je voorzichtig om moet gaan met je pincode. Nog steeds een beetje aarzelend typ ik uiteindelijk mijn pincode in en voilá, mijn account is aangemaakt. Oke, dat verklaart ook waarom mensen mij telkens zo raar aankijken als ik mijn best doe om mijn pincode af te schermen als ik bij een automaat sta. Met zo’n blik van: gaat alles goed met je? Hmm, toch even wennen dat nieuwe.. euhm ouderwetse bankieren.

Gelukkig kijkt het bankwezen ook hier naar de toekomst. Nu ik een eigen account heb aangemaakt, kan ik met mijn mobiele telefoon foto’s van mijn cheque maken en die online opsturen. Juist ja. Ik denk dat de fraude afdeling van ABN AMRO hier de tijd van zijn leven zou hebben. Ik blijf ze nog maar even oude stijl persoonlijk inleveren, maakt niet uit hoe vaak ik naar de bank terug moet.

Het is wel even wennen geweest de afgelopen twee weken. Mijn familie en vrienden zijn huiswaarts gekeerd na hele fijne kerstdagen en een goed Nieuwjaarsfeest (een echte aanrader trouwens om die in New York te vieren als je van een goed feestje houdt) En nu is mijn appartement heel stil en zijn mijn dagen heel saai. Ik heb ontdekt dat doelloos door de stad dwalen toch niet echt mijn ding is (uitgezonderd de eerste drie dagen dan) en dat ik weer een beetje onrustig begin te worden. Bovendien leer je ook weinig nieuwe mensen kennen als je de hele dag thuis blijft zitten. Wat kwam ik hier ook alweer doen?

Hoog tijd om de handen uit de mouwen te steken en me eens in het echte New York te gaan wagen. Je hebt je eigen geluk immers zelf in de hand. Ik heb het afgelopen jaar natuurlijk al redelijk wat “soul searching” gedaan tijdens mijn zoektocht door de bank en ik ben toen tot de conclusie gekomen dat ik het belangrijk vind om maatschappelijk betrokken te zijn. En dus heb ik me opgegeven voor vrijwilligerswerk hier in de stad. Vandaag is mijn eerste introductiemeeting, daarna kan ik mij opgeven voor projecten die ik zelf interessant vind. Zo kan ik voedselpakketten naar eenzame ouderen gaan brengen, eten opscheppen voor de daklozen of plantjes planten in de parken van New York. Heel benieuwd wat voor mensen hierop afkomen en welke taken ik ga uitvoeren. Binnenkort een update. Very excited!

http://www.newyorkcares.org

Mijn eerste maand in New York zit erop. Ik kan niet genoeg krijgen van alle geluiden, de lichtjes en de energie die de stad uitstraalt. Het is zonder twijfel “the city that never sleeps”. Het is hier nooit stil (ook ‘s nachts niet), diners zijn 24 uur open en elke avond is er wel een feestje ergens in de stad. Voor een onrustig persoon als mijzelf is dat heerlijk. Alles gaat precies in het snelle tempo dat ik nodig heb. Maar het vergt toch enig aanpassingsvermogen om als echte New Yorker door het leven te kunnen gaan.

Hier een korte handleiding:

• Als u net in New York bent, kijkt u uw ogen uit. Dat is logisch, want er gebeurt zoveel en er is zoveel te zien. Maar weet dat er tegelijk “toerist” in grote letters op uw voorhoofd geschreven staat. Als na drie dagen een toerist mij op Times Square de weg vraagt, weet ik dat het me is gelukt om eruit te zien als een echte New Yorker. Yes, ik heb ook de geïrriteerde get-out-of-my-way-I’m-in-a-hurry look!

• New Yorkers koken niet. U heeft slechts twee opties: u gaat uit eten of u haalt wat af. Uit eten gaan is hier goedkoper dan in Nederland (al valt dat met fooi erbij gerekend toch best tegen) Afhalen of bestellen scheelt afwas. Hoe sterk dit gevoel leeft, ervaar ik wanneer ik de eerste keer mijn huisje ga bezichtigen. Ongeveer twintig cm boven het gasfornuis is een houten plank bevestigd. Dat is handig voor boeken, wordt mij verteld.. Kookboeken?

• In het weekend gaan New Yorkers brunchen. Brunchen kan anders dan de naam doet vermoeden tot maar liefst 3 uur in de middag. Let op: dit is niet hetzelfde als lunchen! En als u dat durft tegen te spreken, heeft u kans dat u iemand beledigt. Er is namelijk een wezenlijk verschil tussen lunchen en brunchen. Wat dan, vraagt u zich af? Het antwoord: eieren.

• In Nederland wordt er soms nog geheimzinnig over gedaan. Ikzelf heb helemaal niets met internetdaten (ik geloof nog heilig in de ouderwetse vonk die kan overslaan) Hier is het de normaalste zaak van de wereld, net zo normaal als het kopen van een pak melk. Men vertelt zonder gêne tijdens een etentje dat ze hun huidige vrouw hebben ontmoet via internet. Verrassend genoeg blijft onbesproken waar de eerste, tweede en derde vrouw zijn gebleven en hoe alle mislukte internetdates die voorafgingen zijn verlopen. It’s always a succes story!

Kerst was heerlijk! Ondanks de overpriced kerstboom van 60 dollar (normaal krijg je daarvoor een miniboompje van 50 cm hoog maar als een echte Nederlander heb ik onderhandeld tot ik een middelmatige boom mee naar huis kreeg MET standaard. Tja voor dat geld wil ik natuurlijk ook wat..) Mijn lieve broertje, zusje en haar vriend kwamen op bezoek in New York en dat voelde natuurlijk meteen als thuis. Alle boodschappen ingeslagen, want uiteraard verdient zo’n eerste Kerst in Amerika een echt diner met homemade kalkoen en cranberrysaus.

Oke laten we beginnen met koken. Regel 1 van het recept:

Take out your turkey (which you of course already defrosted yesterday because nothing spoiles a nice familydiner more than a half frozen turkey)…

Oeps.. ik wist dat ik wat was vergeten. Fijn ook, als een receptomschrijving dat haarfijn aanvoelt. Achja, beginnersfoutje zullen we maar zeggen. Na wat gepriegel en wat creativiteit is de kalkoen nog aardig goed uit de oven gekomen. Oke, oke, ik geef toe, het middenstuk is nog een beetje roze maar de buitenste lagen waren om te smullen. Ik noem het: frozen turkey à la Zosia. Tadaaa!